Huyện Hoa Lư

Địa bàn huyện Hoa Lư hiện nay trước đây vốn là huyện Gia Khánh thuộc tỉnh Ninh Bình. Huyện Gia Khánh được thành lập vào năm Thành Thái thứ 18 (1906) trên cơ sở tách 4 tổng của huyện Gia Viễn và 4 tổng của huyện Yên Khánh.

Tháng 9 năm 1954, các xã Gia Thành và Gia Tường thuộc huyện Gia Viễn; các xã Dưỡng Thiện, Đam Khê và Hải Nham thuộc huyện Yên Mô được sáp nhập vào huyện Gia Khánh.[1]

Ngày 27 tháng 12 năm 1975, tỉnh Ninh Bình sáp nhập với tỉnh Nam Hà thành tỉnh Hà Nam Ninh, huyện Gia Khánh thuộc tỉnh Hà Nam Ninh.[5]

Ngày 27 tháng 4 năm 1977, Hội đồng Chính phủ ban hành Quyết định 125-CP[2]. Theo đó, thành lập huyện Hoa Lư trên cơ sở hợp nhất huyện Gia Khánh và thị xã Ninh Bình. Thị xã Ninh Bình chuyển thành thị trấn Ninh Bình - thị trấn huyện lỵ huyện Hoa Lư.

Khi mới thành lập, huyện Hoa Lư có thị trấn Ninh Bình và 17 xã: Ninh An, Ninh Giang, Ninh Hải, Ninh Hòa, Ninh Khang, Ninh Khánh, Ninh Mỹ, Ninh Nhất, Ninh Phong, Ninh Phúc, Ninh Sơn, Ninh Thắng, Ninh Thành, Ninh Tiến, Ninh Vân, Ninh Xuân, Trường Yên.

Ngày 9 tháng 4 năm 1981, tách thị trấn Ninh Bình để tái lập thị xã Ninh Bình (nay là thành phố Ninh Bình).[6]

Huyện Hoa Lư còn lại 17 xã trực thuộc. Trụ sở huyện chuyển về xã Ninh Khánh.

Ngày 17 tháng 12 năm 1982, xã Ninh Thành được sáp nhập vào thị xã Ninh Bình[7].

Ngày 12 tháng 8 năm 1991, tỉnh Ninh Bình được tái lập từ tỉnh Hà Nam Ninh cũ, huyện Hoa Lư trực thuộc tỉnh Ninh Bình.[8]

Ngày 31 tháng 10 năm 2003, thành lập thị trấn Thiên Tôn - thị trấn huyện lỵ huyện Hoa Lư trên cơ sở 200 ha diện tích tự nhiên và 3.621 người của xã Ninh Mỹ; 13,33 ha diện tích tự nhiên và 729 người của xã Ninh Khang và 2,59 ha diện tích tự nhiên của xã Ninh Giang.[9]

Ngày 9 tháng 1 năm 2004, các xã: Ninh Phong, Ninh Khánh, Ninh Nhất, Ninh Tiến, Ninh Phúc, Ninh Sơn được sáp nhập vào thị xã Ninh Bình[10].

Huyện Hoa Lư còn lại 1 thị trấn và 10 xã như hiện nay.

Cố đô Hoa Lư

Khu di tích quốc gia đặc biệt Cố đô Hoa Lư có diện tích hơn 13 km², gần bằng 1/10 diện tích huyện Hoa Lư. Mặt khác, một phần nhỏ của Cố đô Hoa Lư nằm trên địa phận thành phố Ninh Bình và huyện Gia Viễn. Vì vậy khái niệm huyện Hoa Lư và Cố đô Hoa Lư chỉ mang tính tương đối về chủ thể, một là địa danh hành chính và một là địa danh lịch sử
Hoa Lư là vùng đất nổi tiếng của Việt Nam với truyền thống lịch sử vẻ vang, từng là kinh đô đầu tiên của nước Đại Cồ Việt - kinh đô Việt Nam thống nhất ở thế kỷ X, nơi phát tích ba triều đại nhà Đinh, nhà Lê và nhà Lý với 6 vị vua: Đinh Tiên Hoàng, Đinh Phế Đế, Lê Đại Hành, Lê Trung Tông, Lê Long Đĩnh và Lý Công Uẩn